
İstədiyini daha rahat tap
Azərbaycan haqqında şeirlər
Azərbaycan şeiri
Müəllif: Səməd Vurğun El bilir ki, sən mənimsən, Yurdum, yuvam, məskənimsən, Anam doğma vətənimsən! Ayrılarmı könül candan? Azərbaycan, Azərbaycan! Mən bir uşaq, sən bir ana, Odur ki, bağlıyam sana, Hanki səmtə, hanki yana Hey uçsam da yuvam sənsən, Elim, günüm, obam sənsən! Çox keçmişəm bu dağlardan, Durna gözlü bulaqlardan! Eşitmişəm uzaqlardan Sakit axan arazları, Sınamışam dostu, yarı… Fəqət səndən gen düşəndə, Ayrılıq məndən düşəndə, Saçlarıma dən düşəndə. Boğar aylar, illər məni, Qınamasın ellər məni. Dağlarının başı qardır, Ağ örpəyin buludlardır. Böyük bir keçmişin vardır. Bilinməyir yaşın sənin, Nələr çəkmiş başın sənin. Düşdün uğursuz dillərə, Nəs aylara, nəs illərə. Nəsillərdən nəsillərə, Keçən bir şöhrətin vardır. Oğlun, qızın bəxtiyardır… Hey baxıram bu düzlərə, Ala gözlü gündüzlərə. Qara xal ağ üzlərə, Könül istər şeir yaza; Gəncləşirəm yaza-yaza… Ölməz könül, ölməz əsər, Nizamilər, Fizulilər Əlin qələm, sinəm dəftər, De gəlsin hər nəyin vardır. Deyilən söz yadigardır
Azərbaycan deyəndə şeiri
Müəllif: Tofiq Bayram Vətən mənim bu günüm, Sabahkı toy-düyünüm. Haqqım var ki, öyünüm Azərbaycan deyəndə. Ürəklərdə döyünüm, Azərbaycan deyəndə. “Hər ölkəyə, hər elə, Olsun hörmət”, deyirəm. “Vətənindir, vətənin, İlk məhəbbət”, deyirəm. “Onun şöhrət tacıdır, Şe’r-sənət” deyirəm. Mən vətənə, “Füzuli, Abbas Səhhət” deyirəm! Mən vətənə, “Sabiri Doğan qeyrət”, deyirəm! Mən vətənə, “Üzeyir, Müşfiq, Səməd”, deyirəm! “Günəş kimi müqəddəs Bir həqiqət”, deyirəm, Azərbaycan deyəndə. “Dünya məni dinləsin, – Diqqət, diqqət!”, deyirəm. Azərbaycan deyəndə! Azərbaycan deyəndə, Ləpələr şairləşir. Anaların bətnində, Qara gözlü körpələr Pələngləşir şirləşir. Azərbaycan deyəndə, Müdrik qocalar kimi Dağlar da fikirləşir. Azərbaycan deyəndə “Haralısan?” sualı, Verənlərə ar olur. Qeyrətlilər birləşir, Qeyrətsizlər xar olur Azərbaycan deyəndə! Dostdan sovqat, muştuluq, Düşməndən bac alaram, Azərbaycan deyəndə! İşıq sütunu kimi Sabaha ucalaram, Azərbaycan deyəndə! Körpüləri, səddləri Sinəmlə parçalaram. Sərhəd məftillərində, Bu kobud əllərimlə Bir muğamat çalaram, Azərbaycan deyəndə! Azərbaycan! – Bu nida Qayaları silkələr. Sal daşların köksündə Çiçək bitər, gül bitər. Azərbaycan deyəndə, Təbim coşar, sel gələr, Sanma şöhrət pərdəsi, Ürəyimi kölgələr, Azərbaycan deyəndə. Gözümdə doğmalaşar Bütün xalqlar, ölkələr, Azərbaycan deyəndə!
Azərbaycanım – Solmaz Şirin
Sən mənə anasan, anamdan əziz, Sənə məhəbbətim dənizdir, dəniz. Ömrümün bir anı keçməsin sənsiz, Ey mənim varlığım, qəlbim, vicdanım, Mən sənə qurbanam, Azərbaycanım! De, nemət varmıdır səndə olmayan? Sərvətdən, qüdrətdən yoğrulub mayan. Sönməz bir məşəlsən, Şərqə nur yayan, “Qara qızıl”ındır damarda qanım, Eşqinlə dolanır, Azərbaycanım! Vurulur bir dəfə hüsnünə baxan, Göy Göllə, Kəpəzlə bəzənib yaxan. Füzuli şerini oxuyanda Xan, Dünyaya yayılır sözüm, dastanım, Sən də ucalırsan, Azərbaycanım!
Azərbaycan – Balaş Azəroğlu
Əziz Azərbaycan, ey gözəl diyar, Anamın mehriban qucağı sənsən. Könül tərlan’ının uçub qonduğu, Onun çox sevdiyi budağı sənsən. Sənsən düşündüyüm sənsən andığım, Mən bu dünyada arxalandığım. Yetər alışdığım, yetər yandığım, Şirin qəlbimin sorağı sənsən. Qoy açsın könlümü sözlərim mənim, Səndən nəcat umur gözlərim mənim. Hələ əyilməyib dizlərim mənim, Çünkü o dizlərin dayağı sənsən. Desəmdə vurğunam divanə sanma, Mən ki, öz oğlunam biganə sanma. Bir şəmsiz, atəşsiz, pərvanə sanma, Yandığım odların ocağı sənsən. Qoy bilsin ey vətən bu alçaq yağı, Solmaz baxçamızın yaşıl yarpağı. Sən Babək yurdusan, Azər torpağı, Aslanlar oylağı, Yatağı sənsən.
Azərbaycan – dünyam mənim – Məmməd Araz
Azərbaycan – qayalarda bitən bir çiçək, Azərbaycan – çiçəklərin içində qaya. Mənim könlüm bu torpağı vəsf eləyərək, Azərbaycan dünyasından baxar dünyaya. Azərbaycan – mayası nur, qayəsi nur ki… Hər daşından alov dilli ox ola bilər. “Azərbaycan!” – deyiləndə ayağa dur ki, Füzulinin ürəyinə toxuna bilər. Oğulları Kür gəzdirər biləklərində, Oğulların göz atəşi gözəl əridir. Azərbaycan səhərinin bəbəklərində Qütb ulduzu, dan ulduzu gözəlləridir. İllər olub – kürrələrdə dəmir olmuşuq, Sərhədlərdə dayanmışıq küləkdən ayıq. Od gölündə, buz çölündə gəmi olmuşuq, Biz Bakının ilk səadət carçılarıyıq. Min illərlə zülmətlərə yollar açıqdı, Dalğalandı Sabirlərin ümman dünyası, Azərbaycan qatarı da yollara çıxdı Dağılanda Qoca Şərqin duman dünyası. Azərbaycan – mayası nur, qayəsi nur ki… Hər daşından alov dilli ox ola bilər. “Azərbaycan!” deyiləndə ayağa dur ki, Ana yurdun ürəyinə toxuna bilər.
Ayağa dur, Azərbaycan! – Məmməd Araz
Nə yatmısan, qoca vulkan, səninləyəm! Ayağa dur, Azərbaycan, səninləyəm! Səndən qeyri biz hər şeyi bölə billik! Səndən qeyri biz hamımız ölə billik! Bu, Şəhriyar harayıdı, Bu, Bəxtiyar harayıdı! Hanı sənin tufan yıxan, Gurşad boğan yurda oğul oğulların! Qara Çoban, Dəli Domrul oğulların. Çək sinənə-qayaları yamaq elə, Haqq yolunu ayağına dolaq elə, Bayrağını Xəzər boyda bayraq elə, Enməzliyə qalxmış olan bayrağını! Azərbaycan, Azərbaycan, Azərbaycan bayrağını! Ayağa dur, Azərbaycan! Bunu bizə zaman deyir, Məzarından baş qaldıran baban deyir! Nər oğlu nər, səninləyəm! Səninləyəm, silah tutan, Külüng tutan, yaba tutan, Kösöy tutan, nişanlı ər, səninləyəm! Səninləyəm, qız atası, Hanı nərən, hanı səsin! Hanı andın! Yoxsa sən də yatmışlara, batmışlara, Qeyrətini satmışlara xırdalandın!!! Gözünü sil, Vətən oğlu, ayağa qalx! Üfüqünə bir yaxşı bax. Sərhəddinə bir yaxşı bax. Sərhəddinin kəməndinə bir yaxşı bax! Dur, içindən qorxunu boğ, Ölümünlə, qalımını ayırd elə. Dur, içindən qorxağı qov, Dur, özünü Bozqurd elə! Bir səsindən min səs dinər, Neçə-neçə daşa dönmüş dinməz dinər! Oddan bitər, qandan bitər əyilməzlər! Mərd oğullar-mərdliyilə öyünməzlər! Torpaq altda ölümlüyə gömülməzlər. Varım, yoxum, səninləyəm, Azım, çoxum, səninləyəm, Şirin yuxum, səninləyəm. Yıxın məni söz atından, Atın məni tank altına. Əzin məni xıncım-xıncım, Kəsmir əgər söz qılıncım, Didin məni didim-didim, Atın məni tank altına. Qundaqdakı bir körpəni xilas edim. Neçə “səni”, neçə “məni” xilas edim. Səninləyəm, Sözü qəmli, özü dəmli rəhbər adam! 1918-də vuruşurdu, Danışmırdı rəncbər atan, rəncbər atam! Səninləyəm, haqq-ədalət, səninləyəm, Milli qürur, milli qeyrət, səninləyəm! Səpil quma, göyər yerdə, bit qayada, Gizli nifrət, açıq nifrət, səninləyəm, Oyat bizi, ey yaradan, səninləyəm! Ya bilmərrə yatırt bizi, Ya bilmərrə oyat bizi, Ya yenidən yarat bizi, Ey yaradan, səninləyəm, Səninləyəm, yatmış vulkan, Səninləyəm! Ayağa dur, Azərbaycan, Səninləyəm!
Azərbaycan – Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar
Könlüm quşu qanad çalmaz, sənsiz bir an, Azərbaycan Xoş günlərin getməz müdam xəyalımdan Azərbaycan Səndən uzaq düşsəm də mən eşqin ilə yaşayıram Yaralanmış qəlbim kimi, qəlbi viran Azərbaycan Bütün dünya bilir sənin qüdrətinlə, dövlətinlə Abad olub, azad olub, mülkü-İran, Azərbaycan Bisütuni-İnqilabda Şirin-Vətən üçin Fərhad Külüng vurmuş öz başına zaman-zaman Azərbaycan Vətən eşqi məktəbində can verməyi öyrənmişik Ustadımız demiş heçdir vətənsiz can, Azərbaycan Qurtarmaqçün zalımların əlindən Rəy şümşadını Öz şümşadın başdan-başa olub al qan, Azərbaycan Yarəb, nədir bir bu qədər ürəkləri qan etməyin Qolu bağlı qalacaqdır nə vaxtacan Azərbaycan İgidlərin İran üçün şəhid olmuş, əvəzində Dərd almısan, qəm almısan sən İrandan, Azərbaycan Evladların nə vaxtadək tərki-vətən olacaqdır Əl-ələ ver, üsyan eylə, oyan oyan Azərbaycan Yetər fəraq odlarından kül ələndi başımıza Dur ayağa, Ya azad ol, ya tamam yan, Azərbaycan Şəhriyarın ürəyi də səninki tək yaralıdır Azadlıqdır sənə məlhəm, mənə dərman, Azərbaycan
Azərbaycan – Sədaqət Əhmədova
Od ürəkli , od nəfəsli diyarımsan Ocağına canım qurban , Azərbaycan! Əzilsən də , əyilməyən vüqarımsan Bu çağına canım qurban , Azərbaycan! Savaşlardan alnıaçıq çıxan zaman Tarixlərə bağışladın neçə qurban. Hər qonşuda bir parçası əsir qalan Torpağına canım qurban , Azərbaycan! Neçə gizli sərvət yatır qucağında, Neçə ölkə od aparır ocağından . Azadlığın al rəmzi var bayrağında Bayrağına canım qurban , Azərbaycan! Hər uğurun gələcəyə bir yol açır, Hər dost elə xoş niyyətin işıq saçır. Hər millətə , hər məzhəbə isti , açıq Qucağına canım qurban , Azərbaycan! Başım üstdə məğrur-məğrur dalğalanan Bayrağına canım qurban , Azərbaycan! Ruhuma büt , cismim üçün vətən olan Torpağına canım qurban , Azərbaycan!
Azərbaycan – Nəriman Həsənzadə
Sən əbədi bir ocaqsan, Azərbaycan! Yaşadıqca yanacaqsan, Azərbaycan! Beşiyin bir ana qoynu, Doğma, isti bir qucaqsan, Azərbaycan! Ruhum mənim, laylam mənim, Azərbaycan! Bu dünyada dünyam mənim, Azərbaycan! Bu dağ mənim, o dağ mənim vətənimdi, Tüstülənən ocaq mənim vətənimdi. Sərhəd-sərhəd bölübdülər, Bölünməyən torpaq mənim vətənimdi. Sən mənimsən, mən də sənin, Azərbaycan! Övladıyıq bir vətənin, Azərbaycan! Zaman! Səs ver, bu günlərin harayına, Xan Arazın, Ana Kürün harayına. Biz çatmasaq, kim çatacaq Qaçqınların, köçkünlərin harayına?! Sən arxasan, sən dayaqsan, Azərbaycan! “Qalx”! – deyəndə, qalxacaqsan, Azərbaycan! Gəmilərin göy Xəzərdə üzər keçər, Şahinlərin səmalarda süzər keçər. Körpülərin, binaların paytaxtımı yollar boyu bəzər keçər. Keçmək olmaz amma səndən, Azərbaycan! İşıq alır dünya səndən, Azərbaycan! Bir nəğməsən, oxuyuram bu torpaqda, “Can!” – dedikcə can duyuram bu torpaqda – Ey ilhamlı səhərlərim, Sən ki varsan, mən də varam bu torpaqda. Yellənəcək bayrağımız, Azərbaycan!.. Müqəddəsdi torpağımız, Azərbaycan!..
Azərbaycan – Nəriman Həsənzadə
Hər millətin, hər torpağın öz adı var, öz ünvanı, Yağılara baş əyməyib Azərbaycan qəhrəmanı. Vahid Vətən himnimizdi Şəhidlərin axan qanı, Nəsillərə yadigardı, zaman yazdı bu dastanı. Millətlərə hürriyyətdi, istiqlaldı şüarımız, Azadlığı, səadəti qorumaqdı qərarımız. Respublikam – ana torpaq, qədim Odalar diyarımız! Yaşadıqca – vətənimiz, ölsək – şəhid məzarımız. Üç rəngdədi bayrağımız, qalxan bayraq enən deyil, Mərd oğullar dar ayaqda öz andından dönən deyil. O vətən ki, tapdalanır ayaq altda, vətən deyil, O torpaqda bağ becərsən, ot göyərib bitən deyil. Ana Kürün, Xan Arazın böyümüşük laylasına, Sərvətimiz ayna tutub göy Xəzərin aynasına. Dünya baxsın – tarix olmuş Azərbaycan dünyasına, Mübarizə zinət verir ömrün-günün mənasına.
Azərbaycanım mənim – Məmməd Rahim
Dünyada ölkələr var, Biri-birindən qəşəng. Doğma yurdum, şən diyar, Çəmənlərin rəngbərəng. Sən hər yerdən gözəlsən, Bir işıqlı əməlsən. Qoy dolanım başına, Torpağına, daşına Qurbandır canım mənim, Azərbaycanım mənim. Dünyanın çox çayı var, Kim deyər ki, tayı var Kürümün, Arazımın. Baharımın, yazımın Gülşəni Odlar eli. Babəkin, Koroğlunun Vətəni Odlar eli. Sənin sahillərində Xəyallara dalmışam, Baxıb çinarlarına Çinar tək ucalmışam. Suların can dərmanı. Qonaqcıllar içində Sənin bənzərin hanı? Dinim, imanım mənim, Azərbaycanım mənim. Dünyanın çox dağı var- Əzəmətli, vüqarlı, Yaxını, uzağı var, Başı daima qarlı. Zirvəsindən bir dəfə Xəbər belə verən yox, O yerlərə qalxmağa Əsla yol göstərən yox. Uca deyil gözümdə Heç biri Şah dağımdan, Öz ana torpağımdan Qəşəng diyar bilmirəm, Bəlkə də, var, bilmirəm. Sənin əzəmətini Dünyada tək sanıram. Vüqarını dağlardan Daha yüksək sanıram. Ölməz ad-sanım mənim, Azərbaycanım mənim. Doğma yurdum, de, sənin Qucağında nə yoxdur? Xəzinənə çatası Zəngin xəzinə yoxdur. Sənsən bu yer üzünün Ən nadir məmləkəti. Millətimin şöhrəti, Arzum, gümanım mənim, Azərbaycanım mənim. Dünyanın dənizləri Ümmanları az deyil, O qədər gölləri var, Üz qayıqla ilbəil. Fəqət deyin hansı göl Gözəldir Göy gölüm tək? Hansı dənizdir qəşəng Mənim Xəzərim kimi? Sinəsində od yanıb Deyin hansı şəhərin Mənim şəhərim kimi. Gül açmış qucağında Arzum, hissim, niyyətim. Get işıqlı günlərə, Azad cümhuriyyətim, Bu günündən sabahın Daha da uğurludur. Dünya bunu bilir ki, Gələcəyin nurludur. Mənə səadət dolu Qızıl bir cam vermisən, Gözəllikdən yazmağa Bitməz ilham vermisən. Vətən eşqini duyan, Sözlərimi oxuyan Bilir nədən gözəlsən. Məndən ötrü nə üçün Hər ölkədən gözəlsən, Şöhrətim, şanım mənim, Azərbaycanım mənim!
Azərbaycan! – Süleyman Rüstəm
Qanımdır, canımdır Azərbaycanım, Adımdır, sanımdır Azərbaycanım! Uğrunda canından keçənlər olub, Əcəl şərbətini içənlər olub, Gözəl dünyamızdan köçənlər olub. Oğullar itirib Azərbaycanım, İgidlər yetirib Azərbaycanım! Sonsuz məhəbbəti ürəyimdədir, Qüvvəti dizimdə, biləyimdədir, Torpağının ətri çörəyimdədir, Belə bir dünyadır Azərbaycanım, Həmişə bahardır Azərbaycanım! Vicdanı bir ləkə götürməz onun, Bağçası bir qanqal bitirməz onun. Övladı dostluğu itirməz onun, Həyat nəfəslidir Azərbaycanım, İnqilab səslidir Azərbaycanım! Hüsnünü qoruyan gözüm var mənim, Dağında, daşında izim var mənim, Zəfər kitabında sözüm var mənim, Bütün varlığımdır Azərbaycanım, Bəxtiyarlığımdır Azərbaycanım!
Azərbaycan – Bəxtiyar Vahabzadə
Azərbaycan, adın oddur, özün – işıq, sözün- işıq. Biz də sənin bu müqəddəs torpağından boy atmışıq, Sənsən bizim bu dünyada məsləkimiz, amalımız, Yolumuza işıq saçsın ulduzumuz, hilalımız. Nəfəsimiz – ulu Qorqud dədəmizin öz nəfəsi, Mahnımızda yaşar bizim babaların addım səsi. Bu torpaqda, bu diyarda dünən vardıq, bu gün varıq, Biz keçmişə güvəndikcə gələcəyə addımlarıq. Vətən bizsiz də keçinər, keçinmərik biz Vətənsiz. Bu məramla boy atmışıq Çənlibellər üstündə biz. Şəhidlərin qanı ilə yoğrulubdur torpağımız, Qəlbimizdə dalğalanır öz üç rəngli bayrağımız. Qardaşlıqdır şüarımız, biz həmişə əl tutanıq, Düşmən bizə əl uzatsa, düşmənliyi unudanıq. Könlümüzdə bir vahiddir güneyimiz, quzeyimiz, Vətən – bizim namusumuz, biz Vətənik, Vətən də biz.
Azərbaycanım – İslam Səfərli
Torpağın ətrini sinəmə çəkdim, Dodağım gül açdı, Ürəyim çiçək. Xəzər sahilində min çiçək əkdim, Söyüdlər nazlandı Gülümsəyərək. Dəniz mahnısını oxudu sanki Ətəyi ləpəli, Qırçınlı Bakı… Kükrədi ilhamım, qaynadı qanım, Azərbaycanım! Ağ bir şərid kimi uzanıb gedir Dumanlı, çiskinli, Günəşli yollar. Bəzisi həyatdan usanıb gedir, Mənimsə yollarda Hekayətim var. El özü qoruyar axarlı şeri, Dağlar quzey qarı Sərində saxlar. Bağrıma basmasam hər qarış yeri, Torpaq öz sirrini Dərində saxlar. Aç söylə, qoy bir də alışım, yanım, Azərbaycanım! Meyvəli bağçalar, bəhrəli çöllər, Ellərə can verib, Min şərbət dadır. Axarlı çaylaqlar, səfalı göllər, Gümüş şəlalələr Bu torpaqdadır. Hərdən düşüncələr sarır insanı, Çayüstü körpülər Asma yolumdur. Bağrıma basmışam Azərbaycanı, Araz bir qolumdur! Kür bir qolumdur! Əlvan naxışlısan, doğma məkanım, Azərbaycanım! Bu necə mənadır, bu necə hikmət, Deyirlər ağlayır Bulağın gözü. Danışır təbiət- şair təbiət, Qovağın dili var, Çinarın sözü. Mənim də boş yerə sözüm olmayıb, Qəlbinə dəymədim Əsla bir kəsin. Özgə torpağında gözüm olmayıb, Ana torpağıma Göz dikilməsin! Əmr et! Keşiyində mətin dayanım, Azərbaycanım!
Azərbaycan – Əcdər Ol
Mənim əziz Vətənim, Ruhum, canım və tənim, Qüdrətə bax adında! Hikmətə bax adında! Deyim nəsən? – Xəzinə! Baxıb nurlu üzünə, Aranına, dağına, Gözəl Qarabağına, Ad qoyub, «can» deyiblər, «Azərbaycan» deyiblər! Səni Vətən seçənlər, Adına and içənlər, Çinarına «xan» dedi. Dağına «sultan» dedi. Lap işi qan olan da, Yolunda qurban dedi. Canında can olan da, Yarımcan da «can» dedi. Mən də «can-can» deyirəm. «Azərbaycan» deyirəm. «Azərbay» deyilincə, Düşmənlər də «can» deyər. Dönük çıxıb, gözündən Düşənlər də «can» deyər. «Can» deyər qan-qan deyən, Hər «Azərbaycan» deyən. Dünyadan doymayan da, Canına qıymayan da, Tək sənə «can» deyəcək. «Azərbaycan» deyəcək. Mənim Azərbaycanım, Adının da «can»ı var. Könlümün nə qorxusu, Nə də həyəcanı var. Bilməyən bilə bilməz, Bu Vətən ölə bilməz, Niyə? Nədən? Nə üçün? Çünki tükənməz gücün, Hamı sənə «can» deyir, «Can Azərbaycan» deyir.
Azərbaycan – Məmməd Hacızadə
O günəşdir işıq saçır Saçacaqdır zaman-zaman O başımın fərəh tacı Elim, obam – Azərbaycan! Bu cahanda o bir aləm, O bir polad, o möhtəşəm, Təbiəti dərdə məlhəm, Suyum, havam – Azərbaycan! Naxçıvandı, Lənkərandı, Qubadlıdı, Zəngilandı, Hər bir yanı Gülüstandı Şəkim, Qubam – Azərbaycan! Aşıqları sözlü, sazlı, Nəğmələri xoş avazlı. Toy, bayramdı bahar-yazı İsti sobam – Azərbaycan! Şəmkir, Qazax, Tovuz, Gəncə, Həsrətimdir ulu Göyçə Yolu mətin, yolu incə Yurdum, yuvam – Azərbaycan! Dağlarında duman çəndi Saçlarıma düşən dəndi. Viran qalmış yurd Vətəndi Şuşa qalam – Azərbaycan! Oğulları igid aslan Əməlləri şanlı dastan. Səndən ötrü keçib candan Ulu babam – Azərbaycan! O tarixdi daş qalalı Bərəkətli gen tarlalı Şirin, şəkər, bal laylalı Mənim anam – Azərbaycan!
Əsir Azərbaycanım – Almaz İldirim
Hanı məni göl qoynunda doğuran, Xəmirimi göz yaşıyla yoğuran, Beşiyimdə “layla balam” çağıran… Azərbaycan, mənim baxtsız anam oy… Neçə ildir həsrətinlə yanam oy… Xəbər alsam, Muğanımdan, Milimdən, Nazlı Bakım, o neft qoxan gülümdən, Kim demiş ki, düşmüş adın dilimdən, Azərbaycan, mənim eşsiz yurdum oy, Ölməz eşqim, içimdəki dərdim oy!.. Salam desəm, rüzgar alıb götürsə, Ağrı dağından Alagözə ötürsə, Gur səsimi göy Xəzərə yetirsə, Xəzər coşub zəncirini qırsa oy… Hökm etsə, bu sərsəm gediş dursa oy… Könlümə tək Kə’bə etdim səni mən, Sənsiz neylim qürbət eldə günü mən, Sənsiz neylim Allahı mən, dini mən… Azərbaycan, mənim tacım, taxtım oy… Oyanmazmı kor olası baxtım oy…
İstiqlal marşı – Nəbi Xəzri
Göz açdığım qədim torpaq, Dayağımsan sən dünyada. Doğma anam, ey mehriban, Ey qəhrəman, Azərbaycan! Addım-addım qucağından Odlu sellər çağlasa da, Həsrət qaldın sən işığa, Zaman-zaman, Azərbaycan! Yadellilər damla-damla Al qanını sordu sənin, Kimlər sənin göz dikmədi Torpağına, Azərbaycan! Bayrağını endirdilər, Ancaq özün əyilmədin, Alqış bu gün o ucalan Bayrağına, Azərbaycan! Səhər kimi cavan sənsən, Tarix kimi qoca sənsən. Fatehləri diz çökdürən Vüqarımsan, Azərbaycan! Öz müqəddəs dağlarından Günəş kimi uca sənsən, Yer üzündə mənim Odlar Diyarımsan, Azərbaycan. Səhərlərin qoy açılsın, Təzə nurlu bahar ilə, Gələcəyə mərd addımla, Uğurla get, Azərbaycan! Şəhidlərin al qanından, Lalə açmış yollar ilə, İstiqlalın sabahına Qürurla get, Azərbaycan!
Anam Azərbaycana! – Səidə Əliyeva
Geniş, barlı bağları, Ağ çalmalı dağları, Gur çeşməli bulaqları, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Çölü, dağı, aranı, Bol məhsullu tarlaları, Zəhmətsevər insanları, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Laçın, Şuşa, Ağdamı, Gözü yolda Qarabağı, Cıdır düzü, İsa bulağı, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Mavi gözlü Xəzəri, Bakı – Ceyhan kəməri, Bakı gözəl şəhəri, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! İçərişəhər, Qız qalası, Gəncə, Şəki, Şamaxısı, Nabranı, Qubası, Qaxı, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Dəli Kürü, xan Arazı, Yazı, yayı, qışı, payızı. Muğamı, seygahı, telli sazı, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Vətəni Heydər babamın, Bir cənnətdir Naxçıvanı, Gözəl məkan Ordubadı, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana! Mili, Muğanı, Şirvanı, Daş kitablı Qobustanı, Suqovuşan, Ceyranbatanı, Yaraşıqdır, anam Azərbaycana!
Vətən – Abbas Səhət
Könlümün sevgili məhbubu mənim, Vətənimdir, vətənimdir, vətənim. Məni xəlq eyləmiş əvvəlcə Xuda, Sonra vermiş vətənim nəşvü-nüma. Vətənim verdi mənə nanü-nəmək Vətəni məncə unutmaq nə demək?! Anadır hər kişiyə öz vətəni, Bəsləyib sinəsi üstündə onu. Südüdür ki, dolanib qanım olub, O mənim sevgili cananım olub. Saxlaram gözlərim üstə onu mən, Ölərəm əldən əgər getsə vətən. Vətənin neməti nisyan olmaz, Naxələflər ona qurban olmaz. Vətən əcdadımızın mədfənidir, Vətən övladımızın məskənidir. Vətənin sevməyən insan olmaz, Olsa da ol şəxsdə vicdan olmaz!
Vətən əbədi qoruqdur – Cabir Novruz
Vətəni sevmək azdır, Onu qorumaq gərək. Vətənim demək azdır, Vətənin olmaq gərək. Onun adi torpağı, Ruhdan, candan irəli… O, anandan qabaqdır, O, atandan irəli… Sərhədləri qız təki Toxunulmaz, bakirə. Hələ övlad deyil ki, Hər doğulan sakini… Övlad gərək vətənə, Vətəndir yol, deyirlər… Ona qurban gedənə Əsl oğul deyirlər… Sevməyirsə el səni, Yox dərdinin çarəsi. Onun dili, lisanı, Ən basılmaz qalası… Onun əvəzi olmur, O hər kəsdən irəli. Gözdən əzizi olmur, Vətən gözdən irəli… Adi quşcuğazın da Ola Vətəni gərək. Vətəni sevmək azdır, O sevə səni gərək… Nə vaxt viran olur o, Zülmət gəzir üzündə: Cığırını, yolunu Yad çəkmələr əzəndə… O nə zaman bölünər, Nə vaxt çıxar əlindən? Ləhcəsinə, dilinə Yad ləhcələr girəndə… O keçməz əldən-ələ, O əbədi diləkdir. Qara tikanı belə Yenə Vətən deməkdir… Fərqi yoxdur azca da; Ya kiçik yalı getdi, Ya bir quru ağacı, Ya bir mahalı getdi… O daimi namus, ar, O əbədi qoruqdur. Ürkək quş kimi uçar, Onu əldən buraxdın… Bilir ərlər, ərənlər, Vətənə tay olmayır, Ömürdən pay verərlər, Vətəndən pay olmayır.
Ey vətən – Süleyman Rüstəm
Ey vətən! Torpağın əzizdir mənə, Mən səndə tapmışam səadətimi. Könüldən mahnılar qoşmuşam sənə, Çevirib bayrağa məhəbbətimi. Gözümü dünyada açanda ilkin Anamı görmüşəm, səni görmüşəm. Əhdinə vəfalı bir oğul təkin Döyünən qəlbimi sənə vermişəm. Şöhrətim ey vətən, şanım ey vətən Sən mənim adımı ellərə yaydın. Ürəyim ey vətən, canım ey vətən Mən şair olmazdım, sən olmasaydın.
Vətən! – desin! – Məmməd Araz
Bu gün gərək Hər anımız Vətən! – desin! Qılıncımız, qalxanımız Vətən! – desin Ölənlərin əvəzinə Qalanımız Vətən! – desin. Vətən! – desin Qəlbimizin hər duyğusu, hər vurğusu Vətən! – desin. Fərqi yoxdur, harda olaq, Zamanımız, məkanımız Vətən! – desin Çox yatdıq, çox mürgülədik, Qoca millət! Mürgülədik: qoşa-qoşa Dağlarımız oğurlandı. Çaylarımız, göllərimiz oğurlandı. Düzlərimiz, çöllərimiz oğurlandı. Oğurlatdıq! İndi saysaq saya sığmaz, Daha nələr, nələr oğurlanıb. Yer üstündə xəzinələr, Yer altında dəfinələr oğurlanıb! Qoca millət, hər andımız, Amanımız, Əgər varsa, Zərrə qədər imanımız, İmanımız Vətən! – desin Hər yaxşımız, yamanımız Vətən! – desin Əli kəsik, dili kəsik Uşaqlar var – hələ dustaq, Körpə dustaq Vətən! – deyir. Bu nə külək, bu nə bulud, Bu nə yağış, bu nə qardı? Didərginlər üzərində susub durdu, Vətən! – dedi, Mürgülüsən, qoca millət: Daha möhkəm, daha ötkəm gəlsin səsin, Vətən! – desin Qoca millət, Bu gün gərək Hər anımız Vətən! – desin.
Vətən – Bəxtiyar Vahabzadə
Çağırır indi bütün milləti imdada Vətən. Dəyişilməz, ay oğul, cənnətə dünyada Vətən. Bizə meydan oxuyan bilməlidir birdəfəlik Nə satılmaz, nə verilməz binədən yada Vətən. Sinə altında gərək qəlb kimi hər an döyünə, Yana ulduz kimi hər sözdə, hər imzada Vətən. Vətən eşqindən ucalsın bütün istəklərimiz, Yaşasın arzuda, məqsəddə, təmənnada Vətən. Ulular uymadı var- dövlətə, yalnız dedilər: – Ən böyük bəxşişimiz bizdən hər övlada: Vətən!
Vətən – Qabil
Mən gözümü bu torpaqda açmışam, Mənim dilim bu torpaqda söz tutub. İməkləmiş, yerimişəm, qaçmışam- Dizlərimi qanadanda daş-kəsək İlk yaram da bu torpaqda göz tutub. Tarixində adım-sanım yox onun, Hardan olsun, neyləmişəm axı mən? Ancaq Vətən mənim kimi çoxunun Zəhmətini çox çəkmişdir əzəldən. Əllərimdən tuta-tuta aparmış, Məni həyat yollarına çıxarmış. Bu yerdədir, rişələrim, köklərim- Ulu babam bu torpaqda uyuyur. Vətən – mənim al şəfəqli səhərim, Onsuz günəş gözlərimdə soyuyur. Vətənsizin nə günəşi, nə ayı?.. Vətən yoxsa – hər şey hədər, havayı. Qarış-qarış dolansam da cahanı, Gözəlsə də yad ellərə səyahət, Heyran-heyran seyr etsəm də hər yanı, Səyahətim burda bitər, nəhayət. Ağuşuna çəkər məni torpağım. Harda olsam, harda gəzib dolansam, Burda tapar əks-səda sorağım. Bir-birindən hər şey qopar, ayrılar- Ayrılmayan bəs nə var? Mən, Vətən!
Vətən – Əliağa Kürçaylı
Mən səndən bir yaşıl budaq istədim, Sən mənə bəxş etdin zümrüd meşələr. Mən səndən kiçik bir otaq istədim, Sən mənə bəxş etdin dilbər guşələr. Mən səndən adicə həyat istədim, Sən məni çıxardın min-min səhərə. Mən səndən kiçik bir qanad istədim, Sən məni uçurdun ənginliklərə. Mən səndən bir dəstə çiçək istədim, Mənimçün dörd fəsli yaz elədin sən. Mən səndən ilhamlı ürək istədim, Sən mənə təb verdin milyon ürəkdən. Mən səndən kiçik bir sevinc istədim, Sən mənə bəxş etdin bütöv səadət, Mən səndən bir parça bürünc istədim, Sən mənə bəxş etdin xəzinə, dövlət. Mən səndən istədim açıq bir alın, Sən mənə bəxş etdin əzəmət, vüqar, Mən də başı açıq, ayağı yalın Yolunda can qoysam, yenə az olar. Bəlkə, buna görə əzəmətlisən- Nəyin var vermisən əsirgəmədən! Sən bir ana kimi səxavətlisən, Anam Azərbaycan, Vətən, can Vətən!
Vətənin – Nizami Qəmli
Hər qarışı, hər torpağı, hər daşı, Özümdən əzizdir mənə vətənin. Firəvan günləri, hər bir xoş anı, Qoy gəlsin həmişə önə vətənin. Saf suyu, havası, zərif gülləri, Zirvədə qartalı, geniş çölləri. Nə qədər gəzsən də qürbət elləri, Yenə doğma yurdun, yenə vətənin. Düzlərindən keçib, dağından aşam, Gözəl mənzərədən çağlayam, coşam. Şerlər həsr edib, musiqi qoşam, Nəğməsi dilimdə dinə vətənin. Hər zaman sevinci dostlarla böləm, Dotlarla şadlanam, dostlarla güləm. Qəmliyəm, öləndə vətəndə öləm, Cənazəm köksünə enə vətənin.
Vətənim – Nigar Rəfibəyli
Mən sənin torpağından Boy atmışam, vətənim… Dirçəlmişəm, qalxmışam, Dənli sünbül olmuşam. Eşqini ürəyimdə Yaşatmışam, vətənim. Min nəğməli, min sözlü Coşğun könül olmuşam. Mən səndən öyrənmişəm: Eşqi də, nifrəti də, İnsana, təbiətə Sonsuz məhəbbəti də… Bir gün sinəmdə əgər Çırpınmasa bu ürək, Torpağın altda belə Sənin böyük eşqinlə Həmişə döyünəcək…
Vətən və biz – Məmməd Aslan
Uyusan, qürbətəm; qalsan, Vətənəm! Ananam! Qızınam! Sevgilin mənəm! Sən necə qıyırsan dağlansın sinəm?! Hesab sor düşməndən! Öc al satqından! Sıyır qeyrətini qılınctək qından! Axan qanıma bax, kəsilən başa… Qızmış pələng kimi atıl savaşa! Ölsən, şərəflə öl, qalsan, ər yaşa! Duyur sərtliyini dəmir qatından! Sıyır qeyrətini qılınctək qından! Sən belə deyildin, bir dön özünə! Sancıl bayraq kimi dünya üzünə! Səpilsin çiçəklər, güllər üzünə! Enmə Koroğlunun şimşək atından! Sıyır qeyrətini qılınctək qından! Vətən qovğasına alnıaçıq get! Dağ demə, daş demə, çığna da çıx get! Düşmənin başına ildırım çax get! Qoy çıxsın oğullar papaq altından! Sıyır qeyrətini qılınctək qından! Yetər bu inilti, yetər bu fəryad! Ağrını, acını bir tərəfə at! İçində uyuyan qeyrəti oyat! İlan soydan bəlli, igid zatından; Sıyır qeyrətini qılınctək qından!
And – Çingiz Əlioğlu
Yaylıqları bayraq olan Vətənim! Anaların pak südünə and olsun! Bayraqları torpaq olan Vətənim, Torpağının boz külünə and olsun! Hər qarış yerinçün candan keçərik, Qaniçən deyilik, düşmən qanını Su yerinə şərbət sanıb içərik! Yaylıqları bayraq olan Vətənim! O ağaran dan yerindən hərəmiz Əynimizə ağ bir kəfən biçərik! Anaların göz yaşına and olsun! Bellərini kədər bükmüş o azman Babaların ağ başına and olsun! Yerdə qalmaz bu al qanın ləkəsi. Qalsa əgər tutsun bizi qoy sənin Verdiyin o duz- çörəyin tikəsi! Yaylıqları bayraq olan Vətənim! Sən ağlama, sən ağlasan, yanacaq, Qovrulacaq bax bu canım, bu tənim! Oğulların divar- divar, min- mindir, Lazım gəlsə, bundan belə damarda Axan qanın hər giləsi sənindir. Sənindir bax, bu döyünən ürəklər, Amal da sən, arzu da sən, şərəf sən, Səninkidir bu muradlar, diləklər! Biz getsək də, bu dünyada sən yaşa. Adımız adınla çəkilsin qoşa. Yaylıqları bayraq olan Vətənim, Bayraqları torpaq olan Vətənim…
Vətən – Qara Süleymanov
Həsrətin çəkirəm hər saat hər an Qəriblikdə sənin ey ana vətən! Qızıldan olsada bil ki, qürbətim, Qəm kədər içirəm ey ana vətən! Həsrətin canıma bir atəş saldı Sevincli günlərim arxada qaldı. Qürbət cənnət olsa vallah yalandı, Mənim cənnətimsən ey ana vətən! Necə də gözəldi ahu camalın, Cıdır düzlərində qaynar bulağın Seyrəngah düzüdü gözəl yaylağın Səfalı həmdəmin ey ana vətən! Çəkirəm ahından cəfayı hər dəm Yoxdu bu qurbətdə dərdimə məlhəm Gəzərəm mən səni həsrətlə hər dəm Dərdimin məlhəmi ey ana vətən! Qarayam, yüksəldi ahım fəryada Qəriblikdə əl açmışam Allaha Səbrim tükənibdi dözmərəm daha Sənin həsrətinə ey gözəl vətən! Borçalı mahalım, Başkeçid elim Adını çəkməsəm tutular dilim Müsəlmanam, qardaş İslamdır dinim İgidlər əhli sən ey gözəl vətən!
Ölkəmin – Cəfər Cabbarlı
Şiş ucları buludlarla döyüşən, Dağlarında buzları var ölkəmin. Göy otlardan ipək paltar geyinən, Tarlaları, düzləri var ölkəmin. Verimli torpağı, geniş çölləri, Çalışqan ərləri, igid elləri, Böyük gəmiləri, dəmir yolları, Keçidləri, rizləri var ölkəmin. Göllərində ördəkləri üzərlər, Çöllərində maralları gəzərlər, Güllərindən gələnlər tac düzərlər, Ceyran gözlü qızları var ölkəmin. Coşğun Xəzər oynar ayaqlarında, İşıq saçan nəfti torpaqlarında, Tarixlərin qızıl yarpaqlarında Dadlı-dadlı sözləri var ölkəmin.
Getməyə vətən gəzirəm – Sədi Yaradanqulu
Mən solmuşam bir gül kimi, Saralmışam, sünbül kimi, Nalə çəkən bülbül kimi, Ötməyə,vətən gəzirəm. Dözəmmirəm bu əzaba, Dolaşıram oba-oba, Ümid bəsləyib sabaha, Getməyə,vətən gəzirəm. Baxışımla hər dağını, Oxşayıram, yarpağını. Qucaqlayıb torpağını, Öpməyə,vətən gəzirəm. Sədiyəm, mən gülə bilməm, Lal olmuşam, dinə bilməm. Mən vətənsiz ölə bilməm, Ölməyə,vətən gəzirəm.
Vətənim – Səidə Əliyeva
Başı çalmalı dağların, Yamacında quzu mələr. Arasından sal qayaların, Buz bulaqlar süzüb gələr. Meşəsində ceyran gəzər, Çəmənini güllər bəzər. Kol dibində bənövşələr, Boynunu büküb bahar gözlər. Barlı, bəhrəli bağları, Gözoxşayan tarlaları. Qonaqpərvər insanları, Vətən üçün candan keçər. Qeyrətli, gözəl qızları, Mərd, igid oğlanları, Yurd sevən cavanları, Vətən üçün candan keçər. Uludur elimiz, obamız, Bərəkətlidir torpağımız. Üçrəngli bayrağımız, Vətən üçün müqəddəsdir.
Azərbaycan torpağı – Qabil
Harda ümman görürəm, Sən yadıma düşürsən, Mənim mavi Xəzərim! Harda liman görürəm, Sən yadıma düşürsən, Mənim doğma şəhərim! Harda sahil görürəm- Qumlu-qayalı sahil, Buzovnadır,- deyirəm,- Bura başqa yer deyil. Bir qəşəng göl görürəm, Sanmıram ögey gölü. Çünki xatırladır o Mənə bizim Göy Gölü! Qarşıma dağ çıxırsa Başı qarlı, dumanlı, Ətəkləri yamyaşıl Döşü qalın ormanlı- Şah dağı tək, Kəpəz tək, Əziz bilirəm onu. Mən Talış dağlarıyla Əkiz bilirəm onu! Torpaqları çörəkli, Bağları barlı edən, Kəndləri, şəhərləri Axar-baxarlı edən Bir çayın sahilindən Yolum düşürsə haçan, Deyirəm ki, o, Kürdür, Axıb gedir yanımdan. Nə dildə qanad açsa Şirin bir nəğmə əgər; Onunla şadlanarsa, Qəmlənərsə ürəklər, Oxşayarsa insanın Xəyalını, ruhunu, Azərbaycan nəğməsi Zənn edirəm mən onu Azərbaycan torpağı, Öpüm, öpüm səni, gəl! Axı səndə görmüşəm Hər şeyi əvvəl-əvvəl. Axı səndə bilmişəm Nə var, nə yox dünyada, Axı səndə görmüşəm Hər şeyin qəşəngini- Bağçaların barını, Çayların axarını, Üfüqlərin rəngini, Dostluğu, sədaqəti, Sevgini, məhəbbəti. Səndən ayırsa belə Dənizlər, dağlar məni, Nə xoş gəlsə gözümə, Qoynuna bağlar məni. Dünya mənə xoş gəlir Həyatın hər bir çağı. Sən bir dünyasan demək, Azərbaycan torpağı!
Ana torpaq – Hüseyn Faxralı
Vətən adlı sorağımsan, İşıq saçan çırağımsan, Toy-büsatım, növrağımsan, Şöhrətimsən ana torpaq. Həyat verən, nəfəs verən, Övladına həvəs verən, Uçmaq üçün qanad verən, Həyatımsan ana torpaq. Geniş açar sinəsini, Qucar doğma balasını, Şirin həyat nəğməsini, Oxur bizə ana torpaq. Qidamızsan, duamızsan, Yuvamızsan ana torpaq, Son mənzildə yatağımız, Yorğanımız ana torpaq. Susuzluqdan qan-tər içər, Kədər yeyər, qəm becərər, Hər nə etsə dərddən edər, Yaralıdır ana torpaq. Boy atırıq, kök atırıq, Qıvrılıb dağlı qəlbində, Xumar-xumar biz yatırıq, Sinəsində dərd çatırıq, Qan-qadalı qara torpaq. Sinən dağlı, qolun bağlı, Qara dağlı, qara bağlı, Dağlardakı qara bağlı, Qarabağsız ana torpaq. Qara günlü qara dünyam, Səsli-ünlü harayımsan, Sən doğrusan, qınağın mən, Bu dünyada qonağınam, O dünyada qına torpaq. Sən bəşərin ürəyisən, Dərd-sər üçün gərəyisən, Hüseynin dərd ələyisən, Bu dünyanın ələyində, Ələnirsən ana torpaq. Anamızın anasısan, Anasızsan ana torpaq.
Bir rəy